Piscac
De excursie naar de Heilige Vallei doen we deze ochtend met een klein busje. Deze vallei wordt hier de Valle Sagrado genoemd en is zo’n 100km lang. Aan het einde van die vallei ligt Machu Picchu, waar we overmorgen heengaan. Het eerste deel van de excursie is een bezoek aan de Inca terrassen van Pisac. Bij aankomst op de archeologische site is het nog rustig, het is nog net geen negen uur. We zijn één van de eerste toerbussen. Ik herken het weer, de halfcirkelvormige landbouwterrassen en daar achter een bergje met Inca bouwsels en ruïnes. Op de top van het bergje zien we een gebouwtje met rieten dak. Het was waarschijnlijk een observatiepunt voor de verdediging. Dat is het keerpunt van de komende wandeling. Dankzij de uitgehakte trappen, de houten trapjes en de houten leuningen is de klim makkelijk te doen. Onze eigen gids voor vandaag, genaamd Valentino, heeft ons naar boven gestuurd. Als eerste van onze groep bereik ik het bouwsel met rieten dak. Vanaf boven geeft het een nog beter uitzicht op de terrassen en de dakloze Inca gebouwtjes. Het is nu ook goed te zien dat er een gestage stroom van toeristen het archeologische park binnen komt. We prijzen ons gelukkig dat we vroeg aanwezig waren.
Nu weet ik weer waarom ik in 2012 niet boven aangekomen ben op het bergtopje met het bouwsel met rieten dak. Toen stelde de toenmalig gids een route voor die eerst door een zonne-poort ging en daarna via zeer smalle paden eerst om de berg heen ging. Vanwege hoogtevrees ben ik toen vrij snel teruggegaan. Daarna heb ik heel lang op de parkeerplaats op een bankje gewacht op de rest van de groep. Nu is deze route afgesloten met rode vlaggen in verband met gevaar op dit pad ten gevolge van erosie. Daarom is het dus dat deze gids kiest voor de veel directere en kortere route, waardoor ik vandaag wel de top bereik.
In het dorpje Pisac zelf doen we de koffiestop. De beste koffie schijnt te krijgen te zijn bij de “Blue Lagoon”, op één van de hoeken van het Plaza Mayor. Als ik in één van de blauwe stoelen buiten om me heen kijk, dan lijkt het een leuk pittoresk dorpje. Lijkt, want het is niet goed te zien. Het hele plein is volgezet met souvenirkramen, afgeladen met kleden, tassen, truien en sieraden. Kleurrijk is dat wel, maar je ziet niets meer van het oorspronkelijke dorp. De gevels zien er mooi uit met balkons en fleurige beschilderingen. Helaas zie je er niets van door al die geparkeerde toerbussen.
Ollantaytambo
Nog ruim een uurtje rijden en we zijn in Ollantaytambo. Bij het voor ons gereserveerde hotel halen we eerst de twee achtergebleven zieken op die via een ziekenhuis en een omweg alsnog hier op eigen gelegenheid naar toe gereisd zijn. In een vlakbij gelegen hotel gebruiken we een lunchbuffet. Lekker, niet duur en veel andere toeristengroepen, zo kun je deze lunch omschrijven.
De archeologische site van Ollantaytambo ligt vlakbij de lunchplaats. In het dorpje is het weer bijzonder druk met bussen en taxi’s die zich door de nauwe straatjes wurmen. Om het verkeer te regelen zijn er politieagenten aanwezig. Om bij de ingang te komen moeten we eerst langs de ontelbare verkoopkramen op het plein voor de Ollantaytambo site. Meteen herken ik de hoge, schuine terrasvormige constructie, gebouwd tegen een berghelling. Het lijken wel mierencolonnes die tegen de trappen van de constructie opkruipen, het zijn de toeristen met hun gidsen en hun vlaggetjes. Op de zelfde trappen komen ook mensen in tegengestelde richting naar beneden, met als gevolg chaotische situaties. De zon is al aan het ondergaan en een deel van het Inca bouwwerk ligt al in de schaduw. 
Onze gids dirigeert ons via de trappen omhoog, met als doel de zonnetempel op de top. Het waait behoorlijk en hoewel de trappen goed te belopen zijn, voel ik mij onzeker. Van al deze drukte word ik claustrofobisch en de wind blaast mij uit het evenwicht. Op precies het zelfde punt als vijf jaar geleden, besluit ik om te stoppen en terug te gaan. Toen heb ik de zonnetempel ook niet bereikt. De daling langs de zelfde weg lijkt nog lastiger, omdat er een extra grote groep mensen, die van geen wijken weet, omhoog gaat. Ik ben blij dat ik weer beneden ben en wandel naar het afgesproken verzamelpunt. Dit is bij de ‘templo del aqua’. Hier vind ik het nog het mooist. Een drietal bronnen en waterkanalen laten de overvloed aan water afkomstig uit de bergen zien. De gids benadrukt steeds weer hoe belangrijk water voor de Inca’s was en welke slimme constructies met kanalen ze daarvoor gebouwd hebben. Ook in het dorpje zelf zien we meerdere kanalen met snel stromend water. De souvenir-verkopers lijken wel muggen die steeds op je afkomen. Net als die kleine mugjes bij de ‘templo del aqua’.
Nu vind ik de schoonheid van de omgeving van de Heilige Vallei veel indrukwekkender dan in 2012. Misschien heb ik toen wel te veel geslapen in de bus. Nu zie ik mooi gevormde bergen, de landelijkheid, honden en katten op de weg, handkarren en vooral ook de armoede bij de bevolking in dit gebied. Het luxe hotel waar we vandaag een uitgebreide lunch hadden, staat daar in een schril contrast mee.
Nog een half uurtje met de bus naar het eco-hotel ‘Casa del Colibri’. Binnen een ommuurd terrein en afgesloten poort ligt er een bloeiende tuin, bewoond door vele vogels en met de vrijstaande appartement huisjes. Mijn huisje, voor mij alleen, heet Pipitero en is genoemd naar de ‘Golden Bellied Grosbeak’. In de grote kamer, ingericht met houten, zelfgemaakt, meubilair, staan drie bedden. Ik moet kiezen in welk bed ik ga slapen.